Giriş
Domates meyvelerinde lekelenme ve sarı omuz gibi renk bozuklukları, ürünün kalitesini ve pazar değerini etkileyen yaygın sorunlardır. Bu bozukluklar potasyum eksikliği, sert hava koşulları ve topraktaki besin dengesizliği gibi birden fazla faktöre bağlıdır. Bu yazımızda bu bozuklukların en sık görülen tiplerini, nedenlerini ve bunlardan korunma yollarını inceleyeceğiz.
1. Benekli Olgunlaşma (Düzensiz Renk)
Belirtiler:
-
Yeşil/sarı düzensiz lekeler
-
Sert gri veya kahverengi dokular
-
Kesildiğinde kahverengi damarlar
Temel Nedenler:
-
Toprakta potasyum azlığı
-
Aşırı azotlu gübreleme
-
Sıkışık veya su basan toprak
-
Olgunlaşma döneminde sıcaklık dalgalanmaları
Bilimsel Veri:
*”Araştırmalar, domateslerin meyve oluşumunda dekara 25-30 kg potasyum gerektiğini gösteriyor.”* – Toprak Bilimi Dergisi
BIMCO International ile Çiçek Ucu Çürüğü’ne Genel Bakış hakkında daha fazla bilgi edinin
2. Sarı Omuz Hastalığı
Görsel İpuçları:
-
Üst kısım kırmızılaşmaz
-
Sert sarı/yeşil lekeler
-
Güneş yanığı kabarcıkları
Ana Sebepler:
-
Meyve sıcaklığı >30°C
-
Potasyum + magnezyum eksikliği
-
Direkt güneş ışığı
Uzman Tavsiyesi:
“Sık yapraklı çeşitler (ör. ‘Sultan F1’) meyveleri doğal olarak korur.”
3. İç Beyaz Doku
Teşhis Yöntemi:
-
Dışı normal kırmızı
-
Sap çevresinde sert beyaz kısım
-
Lifli yapı
Tetikleyiciler:
-
Kalsiyum/magnezyum dengesizliği
-
Düzensiz sulama
-
Meyve döneminde fazla azot
4. Önleme ve Tedavi
Toprak Yönetimi
-
Toprak analizi yaptırın (ideal potasyum: 200-300 ppm)
-
Kompost ekleyin (m²’ye 3-5 kg)
-
Malçlama yaparak nemi koruyun
Gübreleme Rehberi
| Besin | Eksiklik Belirtisi | Çözüm |
|---|---|---|
| Potasyum | Benekli olgunlaşma | Potasyum sülfat (0-0-50) |
| Kalsiyum | Beyaz doku | Yapraktan kalsiyum nitrat |
| Magnezyum | Sarı omuz | İngiliz tuzu (MgSO₄) |
Çevresel Önlemler
-
Sıcak bölgelerde %30 gölgeleme ağı
-
Haftada 5-7 cm düzenli sulama
-
Güneşte üstten sulamadan kaçının
Sık Sorulan Sorular
S: Renk bozukluğu olan domatesler yenir mi?
C: Evet, ancak sert kısımları keserek tüketin.
S: Hangi domates çeşitleri dayanıklıdır?
C: ‘Süper F1’, ‘Grandio’, ‘Pala’ çeşitleri dirençlidir.
S: Potasyum eksikliğine acil çözüm?
C: Sabah erken %2 potasyum fosfat püskürtün.
Sonuç
Domates renk bozuklukları önlenebilir sorunlardır. 3 adım:
-
Yıllık toprak analizi
-
Dengeli gübreleme
-
Mikroklima kontrolü
“Erken önlem almak her zaman daha etkilidir!”
Kaynaklar:
